Werkgroep eredienst

Instelling en taakstelling van de werkgroep
De werkgroep eredienst is in 2007 (opnieuw) ingesteld door de Wijkkerkenraad (WK) van de Dorpskerkgemeente en zij heeft de kerkorde van de PKN, alsmede het beleidsplan van deze wijkgemeente als uitgangspunt voor haar functioneren. De WK blijft eindverantwoordelijk voor de wijze waarop de viering van de erediensten in de Dorpskerkgemeente plaatsvindt. Sinds 2018 is Johan Sonneveld als de nieuwe kerkmusicus van de Dorpskerk toegetreden. Sinds 2022 is ook Thea Verhagen asl tweede Dorpskerkmusicus lid van de werkgroep. Wijkpredikant ds. Franc de Ronde neemt deel aan alle vergaderingen maar is geen lid van de werkgroep. De werkgroep heeft de volgende taakstelling:

Het gevraagd en ongevraagd adviseren van de WK op het gebied van de eredienst.
De erediensten belangwekkender maken voor de leden van de Dorpskerkgemeente, alsmede voor overige belangstellenden, rekeninghoudend met verschillende doelgroepen en leeftijdsgroepen;
De erediensten naar hun verschillende aard, inhoud en uitvoering te structureren;
Bijzondere aandacht te geven aan de inbreng van kerkmuziek, de inbreng van kinderen en van individuele gemeenteleden;
Het geheel van erediensten in een jaarplanning te plaatsen, waarbij erediensten met een speciaal karakter evenwichtig worden verdeeld over het kerkelijk jaar.
Het versterken van het bewust omgaan met- en beleven van liturgie en kerkmuziek in de Dorpskerkgemeente.

Nieuws

Over liturgie gesproken....
Soms wordt de wijze waarop de Dorpskerkgemeente 'kerk' wil zijn beschreven door anderen op een wijze die  kernachtig weergeeft waar de betekenis van ‘protestants zijn’ op neer komt. Op de PKN-website wordt het door ds. Pieter Overduin (PG Oosthoek Hulst) als volgt verwoord: De betekenis van 'protestants zijn' komt in de volgende vierdeling het beste tot uiting: vieren, leren, dienen en delen. Lees verder >> 15.07.15

Brochure 'Over liturgie gesproken'
De werkgroep Eredienst heeft zich ten doel gesteld om de kernberippen 'leren, vieren, dienen en delen', zoals die tot uitdrukking komen in de liturgie van de vieringen op zondagmorgen, nader uit te werken en te presenteren in een toegankelijk leesbare brochure. Nadat de Wijkkerkenraad nog enkele aanvullingen had gegeven, is de brochure in het kader van het 500-jarig bestaan van de Dorpskerk in 2012 aangeboden aan de kerkenraad van de Dorpskerkgemeente. De brochure is gedistribueerd onder de leden van de Dorpskerkgemeente. Indien u belangstelling heeft voor dit document, kunt u zich wenden tot: postmaster@dorpskerkbarendrecht.nl 

Nadere uitwerking van de brochure 'Over liturgie gesproken' naar specifieke onderwerpen

De zondagen van de Advent
In de liturgie van de Dorpskerkgemeente hebben de namen van de Adventszondagen in de liturgische kalender dus een duidelijke verwijzing naar een diepere betekenis in Woord en kerklied. De namen verwijzen naar Bijbelgedeeltes en naar liederen die in de 16e eeuw zijn gecomponeerd.
Zondag Levavi: vernoemd naar het lied 'Ad te levavi animam meam, Deus meus, in te confido, non erubescam'.
(Tot U heb ik mijn ziel opgeheven; mijn God, op U vertrouw ik, ik zal niet beschaamd worden) Dit verwijst tevens naar de Zondagspsalm van de 1e Advent, Psalm 25.
Zondag Populus Sion: vernoemd naar het lied: 'Populus Sion, ecce Dominus veniet ad salvandas gentes' .
Het is een verwijzing naar Jesaja 30:19: 'Volk van Jeruzalem, dat op de Sion woont, je hoeft geen tranen meer te storten. Want hij zal zich over je ontfermen als je weeklaagt, hij zal antwoorden zodra hij je hoort. Ook dit verwist naar de Zondagspsalm: Psalm 80.
Zondag Gaudete: De term 'Gaudete' is ontleend aan een vers uit de Brief van Paulus aan de Filippenzen (4:4), waarin de apostel Paulus de gemeenschap oproept tot vreugde: 'Gaudete in Domino semper. Iterum dico: Gaudete!.'  In de NBV vertaling luidt dat: 'Laat de Heer uw vreugde blijven. Ik zeg u nogmaals: wees altijd verheugd!'
Zondag Rorate Caeli: vernoemd naar het lied: 'Rorate caeli desuper et nubes pluant justum'. (Dauwt, hemelen uit de hoge, en wolken regent gerechtigheid). De naam van deze zondag verwijst tevens naar Jesaja 45:8.

Veertigdagentijd of Lijdenstijd?
Als de voorbereiding op het Paasfeest weer aanstaande is, komen de volgende vragen nog al eens aan de orde:
- ’Is er nu sprake van een Veertigdagentijd of van een Lijdenstijd en is dat dan niet hetzelfde?’
- 'Zijn er nu zes of zeven Lijdens-zondagen?'
De werkgroep Eredienst van de Dorpskerkgemeente heeft naar antwoorden gezocht en ze voor u op een rijtje gezet, in haar streven om onder het motto: ‘Over liturgie gesproken’ meer achtergrondinformatie te verstrekken over onderwerpen rond Liturgie en Kerkmuziek. Lees verder >> 

Aswoensdag
Woensdag 13 februari is de Veertigdagentijd 2013 begonnen. Deze dag wordt al eeuwenlang de Aswoensdag genoemd. Op de Aswoensdag halen de Roomskatholieken traditioneel een askruisje, een eeuwen oud gebruik. Maar ook in delen van de Protestantse kerk  in Nederland wordt de Aswoensdag gevierd, vaak in oecumenisch verband. In Barendrecht-Centrum participeren de Gereformeerde en de Hervormde wijkgemeenten samen met de Sint Augustinusparochie al vele jaren in een serie oecumenische vespervieringen. Doel van deze gebedsdiensten is om elkaar te ontmoeten en samen op weg te gaan naar Pasen. Het thema van de vespers is dit jaar 'Nieuw Leven'. De vespers worden gehouden op de woensdagavonden in de Dorpskerk van 19.30 uur tot ongeveer 20.00 uur. Lees verder >> 

Pinksteren
De werkgroep Eredienst heeft zich ten doel gesteld om de kernberippen 'leren, vieren, dienen en delen', zoals die tot uitdrukking komen in de liturgie van de vieringen op zondagmorgen, nader uit te werken en te presenteren in een toegankelijk leesbare brochure 'Over liturgie gesproken' en via de website. Wat betekent dat eigenlijk? De vijftigste dag van Pasen wordt in het grieks 'pentekostos' genoemd. Wij spreken van het feest van Pinksteren. Die vijftigste dag heeft in de Bijbel zowel een oudtestamentische als een nieuwtestamentische oorsprong. Lees verder >> 

Jaarwisseling in de kerk 
Bij het begrip 'jaarwisseling' denkt iedereen direct aan de overgang van 31 december naar 1 januari. In het Jodendom ligt dat anders: de Rosj Hasjana, het Joodse Nieuwjaar werd gevierd van zondagavond 2 tot dinsdagavond 4 oktober 2016, volgens de Joodse kalender was dat het begin van het jaar 5777. In Christelijke traditie is dat nog anders: Daar loopt het zogenaamde Kerkelijk Jaar van de eerste Adventszondag (vier zondagen voor Kerstmis) tot en met de zondag die vooraf gaat aan de daaropvolgende Advent. De laatste drie zondagen van het kerkelijk jaar worden de 'zondagen van de voleinding' genoemd. De benaming die de Kerk voor dit drietal zondagen heeft gekozen duidt er op dat het niet alleen gaat over het einde. Er is meer dan terugzien in dankbaarheid, er is sprake van een voltooiing die er eens zal komen. Want de Eeuwige laat niet varen het werk van zijn handen. Binnen het kader van die Goddelijke voltooiing dient de blik gericht te zijn op de lichtende toekomst die de Eeuwige ons heeft beloofd. Op de eerste zondag van de voleinding staat de liturgie in tal van kerken in het teken van de voorbereiding op het Heilig Avondmaal dat op de tweede zondag van de voleinding wordt gevierd. Op de derde zondag van de voleinding worden in veel kerken herdacht die ons zijn voorgegaan, waarmee wij ons nog steeds verbonden voelen, die reeds de eeuwigheid zijn ingegaan. Die laatste zondag van het kerkelijk jaar wordt, overeenkomstig de Lutherse traditie,  ook wel de Eeuwigheidszondag genoemd. In de Dorpskerkgemeente worden sinds 2016 de overleden gemeenteleden herdacht op de zondag na Allerheiligen. Op de de laatste zondag van het kerkelijk jaar wordt een dienst van Schrift en tafel gevierd.

Over liturgie gesproken (4)
Het lied in de Bijbel
De werkgroep Eredienst heeft als een van haar doelstellingen om het bewust omgaan met- en beleven van liturgie en kerkmuziek in de Dorpskerkgemeente te versterken. In een nieuw artikel in de serie 'Over liturgie gesproken ....' wordt stil gestaan het belang van het (gezongen) lied in de vieringen en wordt ingegaan op wat de Bijbel te melden heeft over de rol van het lied.
Lees verder >>.  

Over liturgie gesproken (3)
Naar aanleiding van de aanduiding 'prop.' in de onze Zondagsbrieven en op onze website als titulatuur voor mevrouw Helen Gaasbeek en afgelopen zondag voor mevrouw Nicolle Pronk, werd de werkgroep Eredienst benaderd met de vraag waar staat de afkorting ‘prop.’ eigenlijk voor? Daarom een toelichting hierop onder het kopje 'Over liturgie gesproken . . .'. De afkorting 'prop.' staat voor ‘proponent’. Een proponent is in de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) en in de Remonstrantse Broederschap een afgestudeerd theoloog die mag preken en beroepen kan worden door een gemeente. De proponent onderscheidt zich van de 'kandidaat', een student die wel mag preken, maar nog niet beroepbaar is. In de nieuwe kerkorde van de PKN is het begrip proponent weer teruggekomen, nadat het lange tijd minder gebruikt werd. Lees verder >>

Over liturgie gesproken (2)
Onder deze titel heeft de Werkgroep Eredienst een brochure uitgebracht ter gelegenheid van het 500-jarig bestaan van de Dorpskerk en het 100-jarig bestaan van het Dorpskerkorgel (zie elders op deze pagina). Onder dezelfde titel 'Over liturgie gesproken' zal er op deze website in het komende seizoen eveneens worden getracht om het begrip 'liturgie' nader toe te lichten. Daarbij zal dankbaar gebruik worden gemaakt van wat deskundigen er zoal over gezegd en geschreven hebben. Dit keer een boeiend geloofsgesprek waarin Mgr. Jan Liesen, bisschop van Breda, in heldere woorden zijn (rooms katholieke) visie op 'liturgie' uiteenzet. Een citaat: 'De liturgie vier je om te leven en om van te leven'. Dit gesprek werd uitgezonden door de RKK op zondag 2 september. Voor iedereen die meer wil weten over het belang van liturgie is het de moeite waard om dit inspirerende gesprek eens terug te luisteren (en te bezien).
Lees verder >>

Over liturgie gesproken (1)
Onder deze titel heeft de Werkgroep Eredienst een brochure uitgebracht ter gelegenheid van het 500-jarig bestaan van de Dorpskerk en het 100-jarig bestaan van het Dorpskerkorgel (zie elders op deze pagina). Onder dezelfde titel 'Over liturgie gesproken' is er op deze webpagina getracht om het begrip 'liturgie' nader toe te lichten. Daarbij is dankbaar gebruik gemaakt van wat deskundigen er zoal over gezegd en geschreven hebben.

Hier volgt een eerste citaat (met een verwijzing):
'Liturgie is uitbeelding van verbeelding', een citaat van dr. Niek Schuman. Lees meer >>

Zo maar een liedje, zomaar een tekst?
In het kader van de wijze waarop de Dorpskerkgemeente invulling geeft aan haar profilering is de werkgroep Eredienst belast met de uitvoering van het Beleidsplan Eredienst en Kerkmuziek. De vieringen in de Dorpskerkgemeente hebben al decennia lang een bepaald stramien. Het is bij ons geen samenraapsel van een paar liedjes, wat Bijbelteksten, enkele gebeden en een paar collectes, dat in een willekeurige mix tot een leuke kerkdienst leiden. In kerkdiensten elders krijg je wel eens die indruk. Wij hebben als Dorpskerkgemeente er voor gekozen om onze vieringen volgens een herkenbaar stramien op te zetten. Mede naar aanleiding van vragen vanuit de Dorpskerkgemeente heeft de werkgroep eredienst een brochure samengesteld waarin alle aspecten van de liturgie zoals we die in de Dorpskerkgemeente elke zondag vieren worden toegelicht. De brochure zal aan het einde van het jubileumjaar van de Dorpskerk worden gepubliceerd. Daarop vooruitlopend wordt in dit artikel stil gestaan bij de twee vaste elementen in onze liturgie: de zondagspsalm en het oecumenisch leesrooster.

We zingen als eerste lied in onze vieringen niet zomaar een liedje, een psalm of gezang. Nee, we hebben ervoor gekozen om de zogenaamde zondagspsalm te zingen. Die psalm verwijst in de meeste gevallen naar de betreffende zondag in het kerkelijk jaar. We geven daarmee bewust uiting aan onze verbondenheid als Dorpskerkgemeente met de ‘kerk van alle tijden en alle plaatsen’. Om dezelfde reden volgen we in onze vieringen het zogenaamde oecumenisch leesrooster. Daarmee ontstaat een serie lezingen die aansluiten bij het kerkelijk jaar en in het bijzonder bij de voorbereiding op en de viering van de kerkelijke feesten. Zowel de zondagspsalm als de Bijbellezingen worden door de Raad van Kerken in Nederland jaarlijks aan alle participerende kerken aangereikt .
Voor een toelichting op het oecumenisch leesrooster, lees verder  >> en bekijk het het leesrooster voor 2012-2013 >>
Voor wie geïnteresseerd is in de historie van het Oecumenisch leesrooster, lees verder >>.

De werkgroep eredienst realiseert zich dat in een periode waarin we geen eigen wijkpredikant(en) hebben, het niet altijd eenvoudig zal zijn om hieraan vast te houden. We kunnen immers van gastpredikanten niet verwachten dat zij voor een invalbeurt een nieuwe preek voorbereiden. We gaan er wel vanuit dat zij als ‘dienaren van het woord’ de opzet van onze vieringen als Dorpskerkgemeente zoveel mogelijk willen respecteren.

Presentatie beleidsplan Eredienst en Kerkmuziek
Het (deel)beleidsplan Eredienst en kerkmuziek is een uitwerking van het overall Beleidsplan van de Dorpskerkgemeente. De werkgroep eredienst heeft dit plan in stappen ontwikkeld. Daarbij is dankbaar gebruik gemaakt van de handleiding ‘Eredienst en Kerkmuziek’, uitgegeven door het Landelijk Dienstencentrum van de PKN. Het beleidsplan beschrijft de wijze waarop momenteel invulling wordt gegeven aan het profiel van de Dorpskerkgemeente en doet voorstellen om tot enige aanpassingen te komen.
Het (deel)beleidsplan Eredienst en kerkmuziek is in 2009 vastgesteld door de Wijkkerkenraad, nadat het was gepresenteerd aan de Dorpskerkgemeente en op een Gemeenteavond. De werkgroep Eredienst richt zich op het promoten van de wijze waarop in de Dorpskerkgemeente wordt omgegaan met eredienst en kerkmuziek. Voor wie wil kennis nemen van het Beleidsplan Eredienst en Kerkmuziek zijn er twee varianten beschikbaar: 
De samenvatting: Klik hier >>