De Dorpskerk als cultureel centrum
2006: Mozart in beeld
Het jaar 2006 was het 250e geboortejaar van de beroemde componist Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791). Onder het motto 'Mozart in Barendrecht' is er tijdens twee bijeenkomsten stilgestaan bij het feit dat de toen negenjarige Wolfgang Mozart twee keer in Barendrecht is geweest tijdens zijn bezoek aan Nederland. (zie onderstaand artikel).
Hans van Gelder, de vaste organist van de Dorpskerk, heeft op 10 mei 2006 een muzikaal omlijste lezing verzorgd over het leven van Mozart en de fantastische muziek die hij heeft gecomponeerd. Van Gelder heeft dit verhaal op luchtige wijze gepresenteerd rondom het bekende 'Eine kleine Nachtmusik'. Naast andere Mozart-composities voor orgel werd de 'Kleine Nachtmusik' in een vierhandige uitvoering op het orgel van de Dorpskerk ten gehore gebracht door de jonge organisten Rien Donkersloot en Hugo Bakker. De tweede Mozart-avond werd gehouden op 27 mei 2006. Toen heeft het bekende Barendrechtse mannenkoor 'De Verenigde Zangers' en instrumentalisten van de Barendrechtse Muziekschool muziek van Mozart uitgevoerd.
Wolfgang Amadeus Mozart reisde in 1763 twee keer via Barendrecht
Onder de noemer 'Mozart in Barendrecht' heeft de Stuurgroep Toekomst Dorpskerk in 2006 aandacht besteed aan het 250e geboortejaar van de bekende componist Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791).
Dankzij de bewaard gebleven brieven van vader Leopold Mozart weten we dat hij met zijn vrouw Maria en hun muzikaal buitengewoon begaafde kinderen Maria Anna (Nannrl) en Wolfgang Amadé op 9 juni 1763 uit Salzburg vertrok voor een grote reis door Europa die meer dan drie jaar zou duren.
Het gezin trok via München en Keulen naar Brussel en Parijs. Na een maanden lang verblijf in de Franse hoofdstad ging de reis verder naar Londen. Daar woonde de familie meer dan een jaar.
Het was aanvankelijk de bedoeling om daarna terug te gaan naar Parijs. Het reisplan veranderde echter onder invloed van de Hollandse stadhouder Willem V en diens muzikaal begaafde zuster prinses Carolina. Zo kwam de familie Mozart in september 1765 via Duinkerken en Antwerpen naar Nederland.
De tocht per postkoets voerde het gezin op 9 september 1765 o.a. door Barendrecht.
Uit de brieven van Leopold Mozart kan worden opgemaakt dat hij op die dag van Antwerpen naar Rotterdam reisde via de oude postkoetsroute van Parijs naar Amsterdam. Hij beschrijft onder meer de veerpont over het Hollands Diep tussen Moerdijk en Strijensas. Vandaar ging de reis met andere koetsen via het Kuipersveer bij Heerjansdam en het Kralingseveer bij Rotterdam. Die tocht leidde dus in elk geval door Barendrecht. Of de oude postkoetsroute ook daadwerkelijk via de Noldijk, Ziedewijdsedijk, Voordijk en dus langs de Dorpskerk liep, staat niet helemaal vast.
Na een kort oponthoud in Rotterdam eindigde de reis voorlopig in Den Haag. Het verblijf in de Hofstad duurde door een levensbedreigende ziekte van zowel Nannrl als Wolfgang veel langer dan de bedoeling was. Toen beide kinderen waren genezen, volgden bezoeken aan Haarlem waar Mozart het beroemde Müller-orgel bespeelde , Amsterdam en Utrecht.
Tussen 23 april en 30 april 1766 vertrok het gezin Mozart per postkoets uit Utrecht naar Rotterdam, om opnieuw langs Barendrecht over de oude postkoetsroute via Antwerpen en Brussel naar Parijs te reizen. Na een kort verblijf in Parijs ging de terugweg via Zwitserland en Duitsland. Op 29 november 1766 was de familie terug in Salzburg.
Vermeldenswaard is een opmerking van vader Leopold Mozart over Holland. Citaat uit de brief van 19 september 1765: “...nu moet ik eerlijk zeggen dat het me zou hebben gespeten als ik Holland niet had gezien. Immers in alle steden van Europa die ik gezien heb, is het allemaal zo ongeveer hetzelfde. Maar zowel de Hollandse dorpen als steden verschillen volkomen van de overige Europese. Ik wil volstaan met de opmerking dat de properheid van de Hollandse plaatsen - die in de ogen van velen van ons te overdreven lijkt - mij goed bevalt en ik wil nog zeggen dat ik het standbeeld van de beroemde Erasmus van Rotterdam op het plein met veel genoegen heb bekeken".
Als de oude postkoetsroute Mozart inderdaad langs de Dorpskerk in Barendrecht heeft gevoerd, heeft hij in elk geval géén orgelklanken kunnen horen, want pas in 1912 kreeg de kerk haar eerste orgel!
Dorpskerk als Rijksmonument
Barendrecht is trots op zijn Dorpskerk met haar mooie orgel, maar dat geldt voor meer dorpen op het eiland IJsselmonde. Om aandacht te besteden aan de historische kerken in de regio is er op zaterdag 27 mei 2006 een eerste kerkenpad/orgelpad georganiseerd naar de dorpskerken van Poortugaal en Rhoon.
De Hervormde Dorpskerk van Poortugaal is gebouwd omstreeks 1470 en bezit sinds 1977 een Van Leeuwen-Kam-orgel uit 1860, dat oorspronkelijk in de Haagse Hervormde Armenkerk heeft gestaan.
De Hervormde Dorpskerk van Rhoon stamt uit 1430. Deze kerk heeft sinds 1972 een Van Vulpen orgel, dat is gebouwd in de oorspronkelijke orgelkas van orgelbouwer Van der Kley. Dit is de zelfde orgelbouwer die ook het eerste orgel van de Barendrechtse dorpskerk heeft gebouwd.